Dünya Lenfoma Farkındalık Günü (15 Eylül)
'Erken Teşhisle Lenfomadan Kurtulun'
Lenfoma Farkındalık Günü,
15 Eylül 2004 yılında kabul edilmiştir.
Çoğu zaman
grip gibi belirtiler gösteren lenfoma, erken teşhis ve gerekli tedavilerin uygulanması halinde tamamen iyileşme sağlanan bir kanser türü olduğu için lenfoma konusunda bilinçlenmek son derece önem arz etmektedir.
Lenfoma,
lenf bezi kanseridir.
Hastalık,
genellikle lenf bezlerinden ve bazen de herhangi bir organdan köken alan heterojen bir grup kanser türüdür.
Lenf bezi kanserleri
Hodgkin ve Hodgkin Dışı Lenfoma olmak üzere iki alt tiptir.
Bunların da kendi içinde çok sayıda alt grupları bulunmaktadır.
Lenfoma Nedenleri
• Genetik,
• İmmünsupresyon,
• çevresel faktörler,
• infeksiyöz ajanlar (virüsler, bakteriler) kimyasal ve fiziksel ajanlar,
• radyasyon,
• kemoterapi,
• kollajen doku hastalıkları,
• bağışıklık sistemi bozulması ve
• bağışıklık sistemi hastalıkları lenfoma GELİŞME RİSKİni artırmaktadır.
» Lenf bezesinde büyüklük (boyun, koltuk altı, kasık vb),
» vücutta 38 derece ve üzerinde ateş,
» kilo kaybı,
» gece terlemesi,
» ciltte kaşıntı,
» halsizlik,
» yorgunluk,
» düşkünlük ve
» tutulan organa ait herhangi bir BELİRTİ görülebilir.
Lenfoma
tedavi edilebilir bir hastalıktır.
Bir taraftan kanser tedavi edilirken diğer taraftan kanseri önleyici girişimler hayata geçirilmelidir.
Lenfoma kür şansı olan yani tedavi sonrası tekrarlamayacak kanserlerden biridir.
Güncel ilaç ve ışın tedavileri ile bazı lenfoma türlerinde %95’e kadar başarı sağlanabilir.
Ağır seyreden bazı lenfomalarda ise kök hücre nakli ile yüksek başarı oranları sağlanabilir.
Lenfoma tedavisinde dünyadaki ve Türkiye’deki çalışmaların amacı lenfomanın tansiyon, şeker vb. kontrol edilebilen kronik bir hastalık haline gelmesidir.
Lenfoma Tedavisi
Lenfoma tedavisinde
eskiden sıklıkla hastane ortamında damardan verdiğimiz ilaç dönemi artık yerini evde, işyerinde ağız yoluyla alınabilen ilaç dönemine bırakıyor.
Yani
artık bazı lenfoma tiplerinde yeni bir döneme giriyoruz.
Bazı lenfoma hastalarını
artık ağızdan alınan haplarla yüksek başarı oranları ile tedavi ediyoruz.
“Akıllı ilaçlar” dediğimiz
moleküller sayesinde yan etkilerin çok azaldığı ancak etkinliğin bir o kadar arttığı yeni bir tedavi dönemindeyiz.
Kök Hücre ve Genetik Çalışmaları
Pek çok hastalıkta olduğu gibi lenfomada da kök hücreler ve genetik çalışmalar umut verici düzeyde devam etmektedir.
Genel hastalıktan ziyade hasta bazlı tedaviler gündemde olacaktır.
Artık bireyselleştirilmiş tedavi çağındayız.
Hastanın ve hastalığının fotoğrafını çekip ona göre tedavi planlama şansımız var.
Bireyselleştirilmiş Tedavi Planı
Lenfoma;
aynı tip ve evreye sahip hastalar arasında bile belirgin farklılıkların görüldüğü heterojen bir hastalık grubudur.
Hastaya doğru tedaviyi, doğru dozda, doğru zaman ve sıklıkta vermek asıl hedef olmalıdır.
Bu bağlamda
"bireyselleştirilmiş tedavi" dediğimiz daha güvenli, daha etkin ilaç ve tedavilerin hastanın genotipi ve bireysel gereksinimine göre verilmesi hedeflenmelidir.
Düzenli Aralık ve Yeterli Dozda İlaç Tedavisi
Lenfoma tedavisinde
yaşam süresi için en önemli göstergelerden biri ilk aylarda aldığı ilaçların toplam dozudur.
Bu bağlamda
uygun aralıklarda (iki, üç hafta) yeterli dozda (önerilen doz) ilaç almak gereklidir.
Bu nedenle
iki veya üç hafta aralıklarla verilen tedavi sürelerini tıbbi zorunluluk olmadıkça geciktirmemeye gayret edilmelidir.
Ülkemizde Dünya Standartlarında Tedavi Şansı
Tedavide amaç
ya yaşam süresini uzatmak ya da yaşam kalitesini artırmaktır.
Bu bağlamda
Türk tıbbında çok ileri düzeydeyiz.
Hastalığın tedavisi için
gerekli her türlü ilaca ve destek tedavilerine ulaşmak mümkün.
Bazı batı ülkelerinde
geri ödemede olmayan ilaçlara dahi ülkemizde makul sürede ulaşabiliyoruz.
Lenfoma Tedavisinde Psikolojik Destek
Lenfoma tedavisinde
hastalara psikolojik destek her kanser tedavisinde olduğu gibi önemli ve gerekli.
Psikolojik destek alan hastalar
daha umutlu yaşadıkları ve hayata daha olumlu baktıkları için hastalığın tedavisinde başarı şansı da artıyor.
Çünkü
psikolojik olarak güçlü olan hastalar hem tedaviye daha uyumlu hem de kendilerine ve sağlıklarına daha özenli yaklaşıyor.
Öte yandan
psikolojik destek tedavileri immün (bağışıklık) sistemi güçlendirmekte, tedaviye uyumu artırmakta ve tedavinin başarısını artırmakta ve sonuçta kanseri yenmede önemli olmaktadır.
Şeker Hastaları ile Lenf Kanserleri
Diabetes mellitus
yani halk arasında şeker hastalığı olarak bilinen tablo insan sağlığı üzerine çeşitli olumsuz etkilere neden olmaktadır.
Dünyada
lenf bezi kanserlerinde artış görülmektedir.
Yakın zamanlarda
yayınlanan çalışmalar, şeker hastalığının birçok kanser riskini artırdığını göstermektedir.
Şeker hastalığı olan kişiler
normal sağlıklı kişiler ile karşılaştırıldığında, lösemi, lenfoma ve myeloma gibi kan, kemik iliği ve lenf bezi kanserleri gibi birçok kanser için risk faktörü olduğunu göstermektedir.
Dünyanın
çok saygın dergilerinden biri olan "Blood" son sayılarında Prof. Dr. Jorge J. Castillo şeker hastalığının lenfoma, lösemi ve myeloma gibi lenf bezi ve kemik iliği kanserler gelişme riskini artırdığını bildirmektedir.
Lenfoma Hastaları Yaşam Tarzlarını Değiştirmeli
Rochester üniversitesinden
Dr. Marshall Lichtman çalışmasında "Başarılı ve süreğen kilo kaybı gelecekte lösemi, lenfoma ve myeloma gelişimriskini azaltmaktadır".
Bu nedenle
kilo kontrolünün süreklilik arz etmesi çok önemlidir.
Sağlık Bakanlığının
obezite ve sigara ile mücadele programları da lenfoma ve diğer kanserlerden korunmak için son derece önemli. Obezite ile mücadele için hem spor hem de düzenli yeme alışkanlığı edinilmelidir.
Lenfoma hastalarının
hayata sıkı sıkıya bağlı kalmaya çalışmalarının, aile ve arkadaş çevreleri ile daha sıcak ilişkiler içinde bulunmalarının hastalık ile mücadelede çok önemli avantaj sağladığını biliyoruz.
Lenfoma hastaları
tıbbi gereklilik olmadıkça toplumdan kendilerini soyutlamamalıdır.
Hastaların
gelecek kaygısı nedeniyle kariyer planlamalarından vazgeçmemeleri, sevdikleri işleri yapmaları, sevdikleri yemekleri yemeleri yani hayatı olabildiğince normal akışında yaşamalarını öneriyoruz.
Önemli Mesajlar:
• Lenfoma Dünyada ve ülkemizde sık görülen bir kan hastalığıdır.
• Diyabeti olanlar kan ve lenf bezi kanserleri bakımından daha dikkatli kontrol edilmeli.
• Düzenli ve sağlıklı yaşam koşulları ve kilo kontrolü Lenfomadan korunmak için önemli.
• Kişiye özel tedavi planlaması” Lenfomada tedavinin başarısını artırıyor.
• Lenfomada “ Yeni akıllı ilaçlar” yüksek başarı ve düşük yan etkileri dikkat çekiyor. Ağız yolu ile alınan ilaçların uygulamasının pratik olması da önemli avantaj sağlıyor.
