DÜNYA
KOAH GÜNÜ (15 Kasım)
KOAH;
özellikle tütün kullanımının yol açtığı, akciğerde tıkanıklık ve nefes darlığı ile
sonuçlanan kalıcı bir hastalıktır. Uzun süreli öksürük, balgam ve nefeste tıkanıklık
gibi belirtilerde hekime başvurmanız yaşam kaliteniz açısından
oldukça önemlidir.
KOAH’da
en sık görülen yakınmalar; öksürük, balgam, nefes darlığı ve
bazı olgularda yorgunluk hissidir.
KOAH'ın tanısı, sağlık
kurumlarında basit ağrısız bir test olan “nefes ölçüm testi” ile
kolayca konulabilmektedir.
KOAH [Kronik Obstrüktif (Tıkayıcı) Akciğer Hastalığı]
KOAH tedavisinde, nefes yoluyla alınan
ilaçlara ait cihazların doğru teknikle kullanılması önemlidir.
Cihazı kullanmakta zorlanıyorsanız bunu mutlaka hekiminize söyleyin.
KOAH [Kronik Obstrüktif (Tıkayıcı) Akciğer Hastalığı]
Hastalığın seyrini kötüleştiren alevlenmelerden ve zatürreden korunmak için KOAH olan kişiler hekime danışarak grip ve zatürre aşılarını yaptırmayı ihmal etmemelidir.
KOAH akciğer tahribatı yaratması nedeniyle solunum yolu enfeksiyonlarının sık geçirilmesine sebep olur. KOAH’lı kişiler özellikle kış aylarında solunum yolu enfeksiyonlarına karşı tedbir almayı önemsemelidir.
KOAH gelişimine neden olan en önemli risk faktörü tütün kullanımı ve her türlü tütün dumanına maruz kalmadır.
KOAH’lı kişinin sigarayı bırakması hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak ve ilişkili sağlık sorunları riskini düşürmek için kritik öneme sahiptir.
DÜNYA
KOAH GÜNÜ BASIN BİLDİRİSİ (15 Kasım)
“Sağlıklı Nefes, Sağlıklı Yaşam”
Tedavi Edilebilir
KOAH (Kronik Obstrüktif Akciğer Hastalığı),
kalıcı solunumsal yakınmalarla birlikte nefes alıp vermede zorluk ile
karakterize, yaygın, önlenebilir ve tedavi edilebilir
bir akciğer hastalığıdır.
Hastalık, dünyada yetişkin nüfusun 10'da
1'ini etkiler ve dünya çapında en yaygın üç ölüm nedeninden biridir.
Tüm
dünyada KOAH nedenli ölüm sayısı 2019'da 3,22 milyonu bulmuş ve ölüm sayısı
2007 ile 2017 arasında % 17,5 artmıştır.
Risk Faktörleri
Günümüzde
tütün kullanımı yanında, iç ve dış ortamda fosil yakıt (odun, kömür, petrol,
gaz) ile biyokütle (bitki sapları, tezek vb) dumanına ve hava kirliliğine maruz
kalma da önemli risk faktörlerini oluşturmaktadır.
Yetersiz beslenme,
enfeksiyonlar ve/veya iç ve dış ortam kirleticilerine pasif maruz kalmaya bağlı
olarak doğumdan önce ve sonra akciğer gelişiminin geri kalması da KOAH'a yol
açabilir.
Artan şehirleşme, kötüleşen hava kalitesi ve artan tütün
kullanım oranları da çoğu düşük ve orta gelirli ülkelerde bu faktörlere maruz
kalma riskini artırmaktadır.
Bu risk faktörlerine maruziyetin azaltılması,
KOAH'ın gelecekteki yükünü azaltmak için esastır.
Erken Teşhis Önemli
KOAH
erken yaşta başlayabilir ve genç bireyleri etkileyebilir.
KOAH öncesi
koşulların farkına varılması, önlenmesi, hasta olanların erken teşhisi ve uygun
tedavi yaklaşımları önemlidir.
KOAH’da en sık görülen yakınmalar; öksürük, balgam,
nefes darlığı ve bazı olgularda yorgunluk hissidir.
Hastanın
yakınmaları hastalığın ilerlemesi ile daha da artarak kişinin yaşam kalitesini
olumsuz etkiler.
KOAH'ın tanısı, sağlık kurumlarında basit ağrısız
bir test olan “nefes ölçüm testi” ile kolayca konulabilir.
Teşhisin
doğrulanması, solunum fonksiyon testleri kullanılarak hava akımında azalmaya
yol açan tıkanıklığın belirlenmesine bağlıdır.
KOAH Tanılı Kişiler
KOAH
tanısı konulan kişilerin;
» Tütün ve tütün ürünlerinin kullanımını bırakmaları,
» Zararlı toz ve gaz içeren ortamlardan,
» Hava kirliliğinden uzak durmaları,
» Sağlıklı beslenmeleri ve günlük egzersiz yapmaları gereklidir.
Yoksulluk ve
sağlıkta eşitsizliklerle ile mücadele kitlesel önlemler için önemlidir.
Tedavi
KOAH
tedavisinde nefes açıcı özellikte “inhaler” olarak adlandırılan solunum yolu
ile uygulanan ilaçlar ile hava yollarındaki daralmanın azaltıp hastanın
olabildiğince rahatlatılması amaçlanmaktadır.
Solunum yetmezliği olan KOAH’lı
hastalarda evde oksijen tedavisi ve/veya evde solunum cihazı tedavisi gibi tedavilere
ihtiyaç olabilmektedir.
Son yıllarda KOAH hastalarının çok küçük bir alt
grubunda, ehil ellerde yapılması gereken yapılan bronkoskopik tedaviler
hastalığı değil etkilerini geçici bir süre giderebilen tedavilerdir ve
hastalığı ortadan kaldırmazlar.
Grip ve Zatürre Aşısı
Hastalığın
seyrini kötüleştiren, hatta ölümlere neden olan alevlenmelerden ve zatürreden
korunmak için grip ve zatürre aşılarının yaptırılması
ve nefes yoluyla alınan ilaç tedavilerinin düzgün
uygulanması gerekir.
Bu tedavilerin yanı sıra sağlıklı beslenme,
fiziksel aktivitenin ve gerekirse akciğer rehabilitasyonu uygulanması
hastaların günlük yaşamlarının daha kaliteli hale gelmesini sağlar.
Bu yıl
16 Kasım 2022’de gerçekleştirilecek olan Dünya KOAH Günü teması “Sağlıklı Nefes, Sağlıklı Yaşam” olarak
belirlenmiş olup yaşam boyu akciğer sağlığının öneminin vurgulanması
amaçlanmıştır.
Akciğerleri sağlıklı tutmak ve
sağlıklı nefes alabilmek için;
» Tütün
ve tütün ürünlerini kullanmayın.
» Düzenli
ve dengeli beslenin.
» Düzenli
egzersiz yapın.
» Soluduğunuz
ortam havasını temiz tutun.
» Maskenizi
takın.
Yaş
grubunuza uygun aşınızı olun.
T.C. Sağlık Bakanlığı ve Türk Toraks Derneği
olarak,
GARD
Türkiye (Kronik Havayolu Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı) çerçevesinde;
• Tüm
hekimleri,
• Kamu
yetkililerini,
• Ulusal
örgütleri ve Ulusal ve yerel medyayı
birlikte
çalışmaya davet ediyoruz.
Katkılarınız ve desteğiniz için teşekkür ederiz.
T.C Sağlık Bakanlığı
Türk Toraks Derneği
Türkiye GARD
Sağlıklı Nefes Sağlıklı Yaşam Afişi TIKLAYINIZ
Sağlıklı Nefes Sağlıklı Yaşam Broşürü TIKLAYINIZ
Uygun Havalandırma Afişi TIKLAYINIZ
Uygun Havalandırma Broşürü TIKLAYINIZ
KOAH’a Yönelik Halk Eğitim Sunumu
Hastalara Yönelik Eğitim Videoları
Sağlık ÇalışanlarınaYönelik Eğitim Videoları
