DÜNYA HİPERTANSİYON
GÜNÜ (17 Mayıs)
Hipertansiyon, düzenli takip gerektiren kronik bir hastalıktır.
Tansiyon kontrol altında tutulabilir.
Yüksek Tansiyona Dikkat!
Hipertansiyon, sessiz ilerleyen ancak ciddi sağlık sorunlarına yol açabilen bir durumdur.
İşte hipertansiyona yol açan başlıca nedenler:
● Aşırı tuz ve yağ tüketimi
● Meyve ve sebzeden yetersiz beslenme
● Fazla kilo
● Hareketsiz yaşam
● Alkol ve tütün ürünleri kullanımı
● Stres
Peki, tansiyonunuzu nasıl kontrol altında tutabilirsiniz?
✓ Sağlıklı ve dengeli beslenin
✓ Bol su için
✓ Tuz tüketimini azaltın
✓ Tütün ve alkolden uzak durun
✓ Düzenli egzersiz yapın
✓ Tansiyonunuzu düzenli ölçtürün
✓ Aile hekiminize danışın
✓ İlaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın
Unutmayın:
Tansiyonunuzu kontrol altında tutmak, sağlıklı bir yaşamın anahtarıdır!
Kronik bir hastalık olan ve farklı nedenlerle gelişebilen hipertansiyon, kan basıncının normalden fazla olması durumudur.
Hipertansiyon hastasıysanız rutin kontrollerinizi aksatmayın. Hekiminizin reçete ettiği ilaçları önerilen dozda ve sürede, aksatmadan kullanmaya özen gösterin.
» Hayatının değerini bil
» Tansiyonunu ölçtür
» Sağlıklı ve uzun yaşa
Yüksek tansiyon kontrol altına alınmazsa inme, kalp krizi, kalp hastalığı, böbrek yetmezliği, bilinç bozukluğu, körlük ve damarlarda anevrizma oluşmasına neden olmaktadır.
Tansiyonunuzu düzenli ölçtürdüğünüzde ve tedavinize uyduğunuzda hipertansiyon yönetilebilir ve önlenebilir. Sağlık kontrollerinizi ihmal etmeyin.
Hipertansiyon, her
yaşta görülebilen bir
rahatsızlıktır.
Stres, obezite, aşırı tuz kullanımı, sağlıksız beslenme başlıca nedenleri arasındadır.
Hipertansiyonun önüne geçebilmek için düzenli
muayene ve tetkiklerle hastalığın takibine önem verilmelidir.
Hipertansiyon
(yüksek tansiyon), her yaşta görülebilir ve hiçbir belirti göstermeyebilir.
Şikâyetiniz yoksa
bile yılda en az bir kez tansiyonunuzu ölçtürmeyi ihmal etmeyin.
18 yaşından büyük sağlıklı erişkinlerin yılda en az
bir kez, hipertansiyon tanısı almış erişkinlerin ise her
muayenede kan basıncı mutlaka ölçülmelidir.
Hipertansiyonu
kontrol altına almak için
H İ P E R T A N S İ Y O N
Hipertansiyon; yüksek kan basıncı ile karakterize olan, tedavi edilmediği taktirde ciddi sağlık sorunlarına yol açan müzmin (kronik) bir hastalıktır. Hipertansiyon tanısı, yapılan seri ölçümler neticesinde sistolik kan basıncının 140 mmHg’nın ve/veya diyastolik kan basıncının 90 mmHg’nin üzerinde olması halinde konur, tek bir ölçüm ile elde edilen yüksek değer tanı için yeterli değildir.
Kan basıncı yüksekliği inme, kalp krizi, kalp yetmezliği ve böbrek hasarı gibi ölümcül durumlara yol açması nedeniyle, dünya genelindeki hastalık ve ölümlerin en önde gelen risk faktörü olarak kabul edilmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün yapmış olduğu çalışmalara göre dünya genelinde 1,3 milyar kişi hipertansiyon ile yaşamını sürdürmekte olup her yıl, 30-70 yaş arasındaki yaklaşık 11 milyon kişi hipertansiyon nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Ülkemizde, 2023 yılında yapılan bir çalışmada 15 yaş üzerindeki nüfustaki hipertansiyon sıklığının %18,3 olduğu ve sıklığın yaşla birlikte arttığı belirlenmiştir. Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yayımlanan 2022 yılı ölüm ve ölüm nedeni istatistiklerine göre de ülkemizde gerçekleşen ölümlerin %3,5’inden hipertansiyon sorumludur.
Vakaların %95’inde hipertansiyona yol açan asıl neden tam olarak belirlenememiş olmakla birlikte altta yatan en sık nedenler arasında yüksek tuz ve yağ tüketimi, meyve ve sebzeden fakir diyet, aşırı kilo ya da obezite, yetersiz fiziksel aktivite, zararlı alkol kullanımı, tütün ve tütün ürünleri tüketimi ile stresin yer aldığı gösterilmiş; olumlu yaşam tarzı değişikliklerini içeren birincil koruma yönteminin hipertansiyondan kaynaklanan ilave hastalık ve ölümleri önlemede etkili olduğu ortaya konulmuştur. Hipertansiyonun erken teşhisi, etkili tedavisi ve düzenli aralıklarla izlenmesi, hastalıkla mücadelenin diğer basamaklarıdır.
Önlenebilir ve tedavi edilebilir bir hastalık olmasına ve ölümcül sonuçlarına rağmen toplumumuzun hipertansiyon farkındalığı, ne yazık ki istenilen düzeyde değildir. Yapılan güncel çalışmalar; erişilebilir ve kapsamlı sağlık hizmet sunumunun gerçekleştirildiği ülkemizde, nüfusumuzun %16,7’sinin şu ana kadar kan basıncını hiç ölçtürmediğini; daha önce hipertansiyon tanısı almış olanların %21,8’inin ise hipertansiyon tedavisi almadığını ortaya koymuştur. Çarpıcı tespitlerden biri de tedavi alan beş hastadan birinin ilaçlarını düzenli almadığıdır.
"Tansiyonunuzu
Düzenli Ölçtürün, Daha Uzun Yaşayın"
Hipertansiyon en sık görülen kronik hastalıklardan
biridir ve küresel bir halk sağlığı sorunudur.
Kalp hastalıkları, inme, böbrek
hastalığı, erken ölüm ve yeti yitimi gibi durumlarla ilişkilidir.
Dünyada on
kişiden yaklaşık üçünün tansiyonunun yüksek olduğu bilinmektedir.
Hastaların
% 50’si durumlarından tamamen habersizdir.
Haberdar olanların bir kısmı ise
herhangi bir şey yapmamaktadırlar.
Hipertansiyon önlenebilir ve tedavi edilebilir bir
hastalık olup mutlaka hekim tarafından takip edilmelidir.
Uzun süre belirti
vermeden böbrek, beyin, kalp ve damar sistemine hasar vermesi nedeniyle “sessiz
düşman” olarak da anılmaktadır.
Kan basıncının yüksek olduğunun
belirlenebilmesi için belli aralıklarla ölçtürülmesi gereklidir.
Toplumumuzun hipertansiyon konusundaki bilincini
arttırmak, erken tanının önemini vurgulamak ve hipertansif bireyde meydana
gelebilecek olumsuz sonuçları azaltmaya yönelik her yıl Dünya Hipertansiyon
Gününde; toplum ve sağlık çalışanları için eğitim ve farkındalık toplantıları
düzenlenmekte ve o yıla özgü farklı bir tema belirlenmektedir.
Hipertansiyon
Kan dolaşımı için damarlarımızda gerekli olan kan
basıncının normalden fazla olmasıdır.
Hipertansiyonun En Sık Rastlanan Belirtileri
Baş dönmesi, baş ağrısı, kalp ağrısı, kulak çınlaması,
nefes darlığı, çift veya bulanık görme, burun kanamaları, düzensiz kalp
atışlarıdır.
Hipertansiyonun Nedenleri
Yüksek tansiyonun birden fazla nedeni olabilir.
Bu
nedenler kalıtım, cinsiyet, şeker hastalığı, şişmanlık, sigara ve alkol
kullanımı, stres, yetersiz fiziksel aktivite, aşırı tuz kullanımı, sağlıksız
beslenme alışkanlıkları ve yaşlılıktır.
Bazen bir hastalığa bağlı olarak
görüldüğü gibi gebelikte de tansiyon yüksekliği gelişebilir.
Hipertansiyon Her Yaşta Görülebilir mi?
EVET!
Yetişkin bireylerde görüldüğü gibi çocuklarda da
yüksek tansiyon görülebilir.
Çocuklarda yüksek tansiyonun birçok nedeni
olabilir.
Üç yaşından itibaren tüm muayenelerinde çocukların tansiyonunu
ölçtürünüz.
Hipertansiyon Neden Tehlikelidir?
Yüksek tansiyon kontrol altına alınmazsa inme, kalp
krizi, kalp hastalığı, böbrek yetmezliği, bilinç bozukluğu, körlük ve
damarlarda anevrizma oluşmasına neden olmaktadır.
Hipertansiyonun
Gelişimi Nasıl Önlenebilir?
Tütün ve alkol kullanılmaması, sağlıklı beslenme,
düzenli egzersiz, tuz tüketiminin azaltılması, fazla kilo veya şişmanlık varsa
kilo verilmesi yüksek tansiyonun kontrol altına alınması için yeterli olabilir.
Eğer yeterli olmazsa hekim kontrolünde ilaç başlanabilir.
Hipertansif Bireylerin Dikkat Etmesi Gereken Konular
Hipertansif bireyler;
• Tütün ve alkol kullanımından vazgeçmeli,
• Sağlıklı beslenmeli,
• Fazla kilolu/obez ise kilo vermeli,
• Fizik aktiviteleri düzenli yapmalı,
• Tuz kullanımını azaltmalı,
• Düzenli muayene ve tetkiklerle hastalığın takibine
önem vermeli,
• İlaçlarını önerilen dozda ve sürede, aksatmadan
kullanmalı
• Kan basıncını düzenli izlemeli/ izlenmesini
sağlamalıdır.
Bakanlığımız, hipertansiyon konusunda sağlık personeline
yönelik hizmet içi eğitimler ve halka yönelik de bilgilendirme programları
yürütmektedir.
T.C. Sağlık Bakanlığı olarak tüm hekimleri, kamu
yetkililerini, ulusal örgütleri, ulusal ve yerel medyayı birlikte çalışmaya
davet ediyoruz.