SAKARYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

DÜNYA KALP GÜNÜ (29 Eylül)



Senin için Atan Bir Kalbin Var 
Koru, Korun !

Kalp ve damar hastalıkları (kardiyovasküler hastalıklar), dünya genelinde ve ülkemizde ölümlerin başlıca nedenlerinden biri olmaya devam etmektedir. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) verilerine göre her yıl yaklaşık 20 milyon kişi kalp ve damar hastalıkları nedeniyle hayatını kaybetmektedir. Türkiye İstatistik Kurumu verilerine göre ülkemizde 2024 yılında gerçekleşen 490 bin ölümün yaklaşık %28’i kalp ve damar hastalıklarından kaynaklanmıştır.

Nüfusun yaşlanması, artan kentleşme, sağlıksız yaşam tarzları ve stres gibi faktörler bu hastalıkların yaygınlaşmasında etkili olmaktadır. Ülkemizde, 2023 yılında yapılan bir çalışmada 15 yaş üzerindeki nüfusta kalp ve damar hastalığı sıklığının %7 olduğu ve bu sıklığın yaşla birlikte arttığı belirlenmiştir.

Koroner arter hastalığı, kalp kapak hastalıkları, kalp yetmezliği, aritmi gibi birçok rahatsızlığı içeren bu hastalık grubu, yaşam kalitesini ciddi şekilde etkilemelerinin yanında erken ölümlerin (70 yaşından önce gerçekleşen ölümler) de en önemli sebeplerindendir.

Kalp hastalıklarının gelişiminde rol oynayan başlıca risk faktörleri arasında hipertansiyon, dislipidemi, diyabet, obezite, fiziksel aktivite eksikliği, tütün ve tütün ürünü kullanımı ile sağlıksız beslenme yer almaktadır. Bu nedenle risk faktörlerinin erken dönemde tanımlanması ve kontrol altına alınması ile olumlu yaşam tarzı değişiklikleri kalp ve damar hastalıklarından korunmada ve bu hastalıkların yönetiminde kritik rol oynamaktadır. Yapılan büyük ölçekli çalışmalarda, düzenli fiziksel aktivitenin ve dengeli beslenmenin kardiyovasküler olayları %30-40 oranında azaltabileceği kanıtlanmıştır.

Risk faktörlerinin kontrolü ile büyük ölçüde önlenebilir olmasına rağmen dünya genelinde her yıl milyonlarca insanı etkilemeye devam eden kalp-damar hastalıkları hakkında farkındalık yaratmak amacıyla her yılın 29 Eylül’ü Dünya Kalp Günü olarak kutlanmaktadır. Bu özel gün, bireyleri kalp sağlığı konusunda bilinçlendirmek ve sağlıklı yaşam alışkanlıkları kazandırmak adına önemli fırsatlar sunmakta olup bu yılın teması “Hiçbir Ritmi Kaçırmayın” olarak belirlenmiştir. Bu tema ile kalp sağlığımızı koruyarak hayatımızın ritmini koruyabileceğimize ve sevdiklerimizle geçireceğimiz anları artırabileceğimize vurgu yapılmaktadır.

Konunun önemi itibariyle Bakanlığımız, uygulamaya koyduğu “Türkiye Kalp-Damar Hastalıkları Önleme ve Kontrol Programı” çerçevesinde, bireylerin kardiyovasküler risk düzeyini belirlemek ve erken teşhis, etkili tedavi ve izlemlerde aile hekimliği birimlerinin daha aktif bir rol üstlenmesini sağlamak amacıyla Hastalık Yönetim Platformu kapsamında “kardiyovasküler risk değerlendirmesi” uygulamasını hayata geçirmiştir.

Bu uygulama ile aile hekimlerimiz, 40 yaş ve üstü bireylerin yılda en az bir kez kapsamlı kardiyovasküler risk değerlendirmesini yapmakta ve elde ettikleri verileri kullanarak, ilgili kişinin 10 yıl içinde ölümüne neden olabilecek kalp ve damar hastalığı geçirme riskini hesaplamaktadır. Aile hekimlerimiz, son bir yıl içerisinde gerçekleştirdikleri taramalar neticesinde 662 bin vatandaşımızda kardiyovasküler risk belirlemiş, bu kişileri klinik kılavuzlara uygun olarak düzenli bir şekilde takip etmeye başlamışlardır.

Dünya Kalp Günü vesilesiyle herkesi kayıtlı oldukları aile hekimlerini düzenli olarak ziyaret etmeye, periyodik tarama ve izlemlerini yaptırmaya; sağlıklı yaşam danışmanlığı almak üzere en yakın sağlıklı hayat merkezini ziyaret etmeye davet ediyoruz.

Unutmayın! Kalbiniz sadece vücudunuzu değil, hayatınızı da ritimde tutar.

Sağlıklı bir kalple, hayatın ritmine ayak uydurun!

❤︎ Sağlıklı beslenin!
❤︎ Yeterli miktarda su için!
❤︎ Hareket edin!

❤︎ Tütün, tütün ürünleri ve alkolden uzak durun!

❤︎ Aile hekiminize başvurarak kardiyovasküler risk değerlendirmenizi yaptırın!
❤︎ Sağlıklı hayat merkezlerini ziyaret ederek sağlıklı hayat danışmanlığı alın.!

❤︎ Hasta iseniz kontrollerinizi düzenli olarak yaptırın!
❤︎ İlaçlarınızı doktorunuzun önerdiği şekilde kullanın

DÜNYA KALP GÜNÜ (29 Eylül)

Dünyada ve ülkemizde yaşamı tehdit eden sağlık sorunları arasında ilk sırada yer alan “Kalp ve Damar Hastalıkları”na dikkat çekmek ve toplumsal farkındalığı sağlamak amacıyla her yıl 29 Eylül “Dünya Kalp Günü” olarak çeşitli etkinliklerle kutlanmaktadır.

Dünya Kalp Gününde kardiyovasküler hastalıkları önlemek ve küresel etkileri azaltmak için halkın bilinç düzeyini artırmak amaçlamaktadır.


'ÖNCE SEN ÖNCE KALBİN'




Yeterli ve dengeli beslen, hareket et, sigara ve alkolden uzak dur, kalbini koru.

Her saniye atan kalbin için sen de bir adım at




Herkesi kalp sağlığı için eyleme geçmeye, kayıtlı oldukları aile hekimlerini düzenli olarak ziyaret etmeye, periyodik tarama ve izlemlerini yaptırmaya, davet ediyoruz.

Sağlıklı bir kalp ile sağlıklı bir yaşam diliyoruz.

KALBİNİZİ KORUYUN
» Sağlıklı yaşam alışkanlıkları edinin.
» Sağlık kontrollerinizi düzenli yaptırın.




Uygun yaşam tarzı değişiklikleri ve değiştirilebilir risk faktörlerinin kontrol altına alınması ile kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerin dörtte üçünden fazlasının önlenebileceğini biliyor muydunuz?




Düzenli ve yeterli sürede uyumak kalp sağlığının korunmasında etkilidir.




Atar damarların iç kısımlarında yağ ve plak birikmesi sonucu gelişen ateroskleroz sağlıksız beslenenlerde, egzersiz yapmayanlarda, sigara içenlerde ve obezite hastalarında daha sık görülür.




Düzenli yürüyüş yapmak kalp sağlığına iyi gelir.

KALP VE DAMAR HASTALIKLARI

Kalp ve damar hastalıkları küresel olarak bir numaralı ölüm sebebidir.

Kalp ve damar hastalıklarına bağlı ölümlerin artarak, 2030 yılında 22,2 milyona ulaşacağı tahmin edilmektedir.

Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre 2012 yılında tüm dünyada bulaşıcı olmayan hastalıklara bağlı ölümlerin yüzde 46,2’si (17,5 milyon) kalp ve damar hastalıkları nedeniyledir.


Ülkemizde 2013 yılında ölen her 5 kişiden ikisinin kalp-damar hastalığına bağlı nedenlerden öldüğü görülmektedir.


Davranışsal risk faktörleri yani; sağlıksız beslenme, yetersiz fiziksel aktivite, tütün kullanımı ve alkol kullanımı koroner kalp hastalığının %80’inden sorumludur.

Kardiyovasküler hastalıkların çoğu risk faktörleriyle mücadele edilerek engellenebilir.

Risk faktörlerinin kontrolü ile kalp ve damar hastalığı görülme sıklığının yarıya indirilebileceği bildirilmektedir.

Sağlıksız beslenme ve yetersiz fiziksel aktivite etkisiyle bireylerde kan basıncında yükselme, kan şekeri yüksekliği,  kan lipidlerinde yükselme, fazla kilo veya obezite görülür.

Sosyal ekonomik faktörler ve kültürel değişiklikler (küreselleşme, şehirleşme) toplumun yaşlanması, stres, herediter faktörler kardiyovasküler hastalıkların diğer belirleyicileridir.

40 yaş üstü her birey için kardiyovasküler riskin hesaplanması ve varsa davranışsal risk faktörlerine uygun müdahaleler ile kalp krizi, inme, kalp yetmezliği ve diğer komplikasyonların gelişmesini önleyebilecek tedbirlerin alınması önerilir.



Kalp ve Damar Hastalıkları Nedir?

KDH, kalp ve dolaşım sisteminin (arterler ve damarlar) herhangi bir hastalığını kapsayan geniş bir terimdir.

Koroner damarlarda, kalpten vücuda kan dağıtan ana aort damarlarda ve dallarında zaman içinde oluşan yağ plaklarına bağlı tıkanmaları sonucu ortaya çıkan hastalıklara kalp ve damar hastalıkları denir.



Kalp ve Damar Hastalıklarının Nedenleri Nelerdir?

Kalp hastalıklarını tetikleyen birçok etken vardır.

Özellikle insanların benimsedikleri yaşam tarzı kalp hastalıklarının gelişiminde önemli rol oynar. 

Kalp ve damar hastalıklarının en az % 80 oranında:

• Sigara,
• Hipertansiyon,
• Yüksek kan yağları,

• Ailede kalp hastalığına yatkınlık,
• Şişmanlık,

• Hareketsiz yaşantı,
• Diyabet

gibi klasik risk faktörlerine bağlı olarak geliştiği bilinmektedir.



Kalp ve Damar Hastalıklarında En Sık Rastlanan Belirtileri Nelerdir?

• Göğüs ağrısı (Angina Pektoris)
• Nefes darlığı
• Çarpıntı
• Bayılma.
• Tıkalı olan damarın beslediği organ ile ilgili belirtiler (Örneğin bacak damar tıkanıklığında bacakta ağrı, soğuma, uyuşukluk ve güçsüzlük)



Kalp ve Damar Hastalığı Olan Bireylerin Dikkat Etmesi Gereken Konular Nelerdir?

» Sağlıklı beslenin,
» Düzenli fiziksel aktivite yapın,

» Tütün ve tütün ürünleri kullanmayın,
» Alkol kullanmayın,

» Kardiyovasküler riskinizi öğrenenin,
» Kilolu veya obez olup olmadığınızı öğrenenin,
» Kan basıncınızı öğrenenin,

» Kan şekerinizi öğrenenin,
» Kan lipidlerinizi öğrenenin.
» Hekiminizin verdiği sağlıklı yaşam önerilerine uyun.



Kardiyovasküler hastalıkların çoğu risk faktörleriyle mücadele edilerek engellenebilir.



Dünya Sağlık Örgütü uygun yaşam tarzı değişiklikleri ve düzeltilebilir risk faktörlerinin kontrol altına alınması ile kalp damar hastalıklarına bağlı ölümlerin dörtte üçünden fazlasının önlenebileceğini bildirmektedir.