Dünya İnme Günü (29 Ekim)
İnme vakalarında erken müdahale önemli
Zamanında müdahale edilemeyen inme vakaları hastalarda kalıcı hasar bırakmaktadır.
İnmede erken müdahale önemlidir.
Bu konudaki farkındalığın artırılması kalıcı hasarlar önlemektedir.
Dünyada
her yıl 17 milyon kişi inme geçirmekte ve yaklaşık 6 milyon kişinin ise inme nedeniyle hayatını kaybetmektedir.
Ülkemizde
son yıllarda inmeye bağlı kalıcı sakatlık ve ölüm riskinin güncel tedavilerin yaygınlaşmasıyla azalma eğilimine girdiği gözlenmiştir.
İnme Nedir?
Beyninizin bir kısmına giden kan akışı azaldığında veya kesintiye uğradığında, beyin dokusunun oksijen ve besin almasını önleyen bir inme (felç) meydana gelir ve beyin hücreleri dakikalar içerisinde ölmeye başlar.
İnmenin oluştuğu bölgedeki fonksiyonlarda geçici ya da kalıcı kayıplar oluşur.
İnmede Risk Faktörleri
İnme her yaşta görülebilir.
• 60 yaş üstü bireyler
• Yüksek tansiyon,
• Şeker hastalığı,
• Sigara kullanımı,
• Yüksek kolesterol düzeyi,
• Sağlıksız beslenme,
• Obezite,
• Hareketsiz yaşam,
• Aşırı alkol tüketimi,
• Madde kullanımı,
• Kalp ritim bozuklukları,
• Kalp kapak hastalıkları
gibi birçok neden inme için önemli risk faktörlerindendir.
Bu risk faktörlerinin farkında olmak ve tedavi etmek inme riskini azaltacaktır.
İnme Belirtileri
İnme, birtakım belirtilerle aniden başlamaktadır.
En sık görülen belirtiler arasında;
• Vücudun bir yarısında güçsüzlük
• Konuşmada bozulma
• Ağızda kayma
• Dengesizlik
• Yürüme güçlüğü
• Görme kaybı
yer almaktadır.
Covid-19 ile İnme Vakalarında Artış Olmuştur
Covid-19 gölgesinde geçen yaklaşık son iki yılda, dünya genelinde yapılan çalışmalarda inmenin artan oranda devam ettiğini gözler önüne sermiştir.
İnmeyi tetikleyen risk faktörlerini ortadan kaldırmadıkça hastalığın gelişmesine engel olunamayacaktır.
Günümüz sosyal medya çağında bile
erişkin yaş grubunda inmenin bilinirliği sınırlıdır.
Toplumsal farkındalığın
çocukluk döneminde başlatılması önemlidir.
İnme tedavisinde
her dakikanın son derece önemli olduğunun unutulmaması gerekir.
İnmede Zamanında Müdahale Çok Önemli
Türk Beyin Damar Hastaları Derneği ‘’İnmede Çare Erken Müdahale’’ sloganı ile inme kliniği ve erken müdahalenin çok önemli olduğunu belirtmiştir.
İnme geçiren kişide kalıcı hasarların önlenebilmesi için zamanında müdahale çok önemlidir.
Bu yüzden inme belirtilerini fark edildiği anda vakit kaybetmeden 112’ye haber verilerek hasta derhal hastaneye getirilmelidir.
İnme hakkında toplumdaki farkındalık artırılarak yaşanan durumların daha çabuk farkında olunması sağlanmalıdır.
İnmeye Karşı Yapılacaklar
İnme önleme stratejini belirleyecek yöntemlerin aktif olarak uygulanması inme riskine karşı bizleri güçlü kılmaktadır.
İnme riskine karşı;
» Düzenli egzersiz,
» Günlük 10 bin adım atarak yürüyüş yapmak,
» Az tuzlu-yağdan fakir-bol sebze ve meyve içeren Akdeniz tipi beslenme,
» Düzenli uyku,
» Alkol ve sigaradan uzak durmak,
» Mevcut kronik rahatsızlıkların tedavilerinin yapılması faydalı olacaktır.
Doç. Dr. Türkan Acar
Nöroloji Kliniği
Sakarya Eğitim ve Araştırma Hastanesi