Hemşireler
Gününüz Kutlu Olsun
Bilgi, deneyim, emek ve fedakârlıkla mesleğini icra eden bütün
hemşirelerimize teşekkür ederiz.
İyi ki varsınız.
Hemşireler Gününüz, Hemşireler Haftanız kutlu olsun.
Doç. Dr.
Fikret Halis
Başhekim
HEMŞİRELER HAFTASI (
12-18 Mayıs)
Dünya’da ve Türkiye’de 12 Mayıs tarihleri “Dünya Hemşireler Günü“ olarak kutlanmaktadır.
‘Lambalı Kadın’
1820 Yılında İtalya’nın Floransa kentinde doğdu.
İngiliz Florence Nightingale,
modern Hemşireliğin kurucusu olarak tarihe geçmiştir.
Hemşire Florence Nigthingele (1854-1856 İstanbul’da)
‘Lambalı Kadın’ diye de anılan Florence Nigthingele’nin doğum günü olan 12
Mayıs tüm dünyada “Dünya Hemşireler Günü”
olarak kabul edilmiştir.
İlk Türk Hemşire
(Safiye Hüseyin Elbi)
1882 yılında İstanbul’da doğdu.
• Hilâl-ı Ahmer Cemiyeti Hanımlar
Heyeti’nin kurucularındandır.
• Birinci Dünya Savaşı’nda da görev
yapmıştır.
• Himaye-i Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme
Kurumu) idare heyetine alındı
• Kızılay Hemşire Okulu kurucularındandır
ve burada öğretmenlik yapmıştır.
• Hilâl-i Ahzar Cemiyeti (Yeşilay
Cemiyeti)’nin ilk kadın üyesi olarak idare heyetinde görev almıştır.
• Veremle Savaş Derneği’nin kurucu
üyelerinden ve Türkiye Kadınlar Derneği kurucularındandır.
• Şu anki adıyla Türk Hemşireler Derneği olan
Türk Hasta Bakıcılar Cemiyeti’nin de kurucu üyeleri arasında yer almıştır.
Türkiye’de Hemşireler Günü
1964 yılından beri kutlanmaktadır
ve 12-18 Mayıs tarihlerinde Hemşirelik Haftası
çerçevesinde etkinlikler düzenlenmektedir.
Hemşire
Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre; Mesleki eğitim almış, tabip,
laborant, hasta bakıcı gibi sağlık personelleriyle iş birliği yaparak hastanın
tedavisini sağlayan sağlık çalışanına verilen isimdir.
Hemşirelik Mesleği;
Birey, aile ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeye
odaklanan, ideal sağlık düzeyine ve yaşam kalitesine
ulaştırmayı hedefleyen sağlık hizmetleri sektörüne bağlı bir meslektir.
Hemşireler,
hasta bakımına yaklaşım, eğitim ve uygulama kapsamı
bakımından diğer sağlık ekibi üyelerinden ayrılır.
Hemşirelik, geniş uygulama alanlarına sahiptir.
Birçok hemşire tabiplerin yaptığı tedavi planlamasıyla hastalara tedavi sağlamaktadır.
Bakım sağlama rolü, hemşireliğin tarihsel imajını
şekillendirmiştir.
Hemşirelere eğitim düzeyinde yapılan çeşitli düzenlemelerle bağımsız çalışmaya
olanak sağlanmıştır.
Savaş sonrası dönemde hemşirelik eğitimi, gelişmiş ve uzmanlaşmış kimlik,
birçok geleneksel düzenlemeler ve değişen sağlayıcı rollerle bir çeşitlilik
süreci geçirmiştir.
Hemşirelik Hizmetlerinin Kapsamı
(Sağlık Bakanlığı Hemşirelik Yönetmenliğine Göre)
a) Birey, aile, grup ve toplumun
sağlığının geliştirilmesi, korunması, hastalık durumunda iyileştirilmesi ve
yaşam kalitesinin artırılması amacıyla hemşirenin yerine getirdiği bakım verme,
hekimce hazırlanan tıbbî tanı ve tedavi planının oluşturulması ve uygulanması,
güvenli ve sağlıklı bir çevre oluşturma, eğitim, danışmanlık, araştırma,
yönetim, kalite geliştirme, işbirliği yapma ve iletişimi sağlama rolleri,
b) Mesleki eğitimle kazanılan bilgi,
beceri ve karar verme yeteneklerini kullanarak, insanlara yaşadıkları ve
çalıştıkları her ortamda doğum öncesinden başlayarak yaşamın tüm evrelerinde
meslek standartları ve etik ilkeler çerçevesinde sunduğu hemşirelik bakımı,
c) Hemşirelik hizmetlerinin ve bu
hizmetlerden sorumlu insan gücü kaynaklarının, diğer kaynakların ve bakım
ortamının yönetimi ile risk yönetimidir.
Uluslararası Hemşireler Konseyi (ICN)
2022 yılı teması
“Hemşireler:
Öncü Bir Ses – Küresel Sağlığı Güvence Altına Almak İçin Hemşireliğe Yatırım
Yapın ve Haklara Saygı Gösterin”.
Hemşirelerin her gün yaptıkları inanılmaz yenileşimci çalışmaları sergilemek
için dünyanın dört bir yanındaki hemşireler tarafından sunulan vaka çalışması
serisini başlattı.
Yıl
boyunca web sitesinde sunulan bu hikayeler, hemşirelerin pandemi boyunca
COVID-19 hastalarına ve diğer koşullardan etkilenen bireylere verdiği bakım
hizmetlerini içermekteydi.
Doğumdan
ölüme, bulaşıcı olmayan hastalıklardan enfeksiyon hastalıklarına, akıl
sağlığından kronik durumlara, hastanelerde, topluluklarda ve evlerde hemşireler
herkes için erişilebilir, uygun maliyetli, birey merkezli, bütüncül bakım sağlamaktadır.
COVID-19,
dünyadaki sağlık sistemlerine yapılan yetersiz yatırımın neden olduğu
zayıflıkları ortaya çıkarmıştır.
2022 Uluslararası Hemşireler Günü teması,
bugünün ve yarının sağlık sistemlerini, birey ve toplulukların ihtiyaçlarını
karşılayacak şekilde dönüştürmek için hemşireliğe yatırım yapma, esnek, yüksek
nitelikli bir hemşirelik iş gücü oluşturma ve hemşire haklarını koruma
ihtiyacını ifade etmektedir.
Dünya Sağlık Örgütü
Hemşirelik alanında Yapılan Çalışmalar
• 2020 Dünya Sağlık Gününde, Dünyanın ilk Hemşirelik Raporu (7 Nisan)
• 2003, 56. Dünya Sağlık Asamblesinde “Hemşireliğin ve Ebeliğin
Güçlendirilmesi Kararı” alındı.
• 2002 DSÖ Avrupa Hemşirelik ve Ebelik
Yönetim Konferansı
• 2000 yılında “Hemşireler ve Ebeler için
Münih Bildirgesi”
• 1988 yılında “Avrupa Hemşirelik Viyana
Bildirgesi” yayınlandı.
“Hemşireleri ve Ebeleri Destekleyin” sloganı (DSÖ
2020)
Amaç:
Hemşirelerin ve ebelerin çalışmaları ile;
» Sağlık
ve sosyal bakım hizmetinde oynadıkları rol için bir kamu takdir dalgasını
tetiklemek;
» Sağlık
iş gücü içindeki hemşire ve ebelerin kalite ve
kalıcılığını (profilini) yükseltmek;
» Hemşire
ve ebelere destek ve yatırımı teşvik ve katalize
etmektir.
DSÖ’nün Verdiği Önemli Mesajlar
1. Herkese sağlıklı bir yaşam için hemşirelik ve ebeliğin güçlendirilmesi
• Hemşirelik ve ebeliğin
güçlendirilmesi
• Tüm hemşirelerin ve ebelerin,
zarar görmemesi.
• Hemşireleri ve ebeleri
uluslararası standartlara
ve derece düzeyine kadar yükseltmek
• Hemşirelik ve ebeliğe yönelik
hedefli yatırımlar yapmak
Hemşirelik ve ebeliğin güçlendirilmesi,
» Özellikle
kaliteli eğitim (SDG 4),
» Cinsiyet
eşitliği (SDG 5) ve
» İnsana
yakışır iş ve kapsayıcı büyüme (SDG 8) konularında
Birleşmiş Milletler
Sürdürülebilir Kalkınma Hedeflerine (SKH) yönelik ilerlemeyi hızlandırmanın ek
faydalarına sahip olacaktır.
2.Sağlık hizmetlerini iyileştirmek için hemşirelik ve ebelik liderliğini
ve etkisini artırmak
• Hemşireler ve ebeler, toplumlarında, kliniklerinde ve hastanelerinde ve sağlık sisteminde savunucular
ve yenilikçilerdir.
ANCAK, sağlık politikalarına ve yatırımlarına rehberlik edebilecekleri sağlık liderliği
rollerinde de uygun şekilde değerlendirilmeli ve temsil edilmelidir.
• Hemşireler ve ebeler dünyanın sağlık sorunlarının çoğuna cevap verebilir.
ANCAK bunun gerçek olması için profesyonel, sosyokültürel ve ekonomik
engellerin üstesinden gelmeliyiz.
3.Hemşireliği ve Ebeliği geliştirmek için siyasi irade ve fon sağlayın
Uluslararası Sağlık Sigortası politik bir seçimdir ve karardır. Hemşirelik
ve ebelik için planlanan yatırım da öyledir.
Kararı Ülkelerin sağlık alanındaki
otoriteleri vereceklerdir.
Beş kilit yatırım alanı
• Hemşirelerin ve ebelerin tam potansiyellerinde çalışmasını sağlayan daha fazla hemşire ve ebe liderliğindeki hizmetlere yatırım yapmak
• Ebeleri ve hemşireleri, hizmetler de dâhil olmak üzere birinci basamak sağlık hizmetlerinin
merkezinde görmek
• Sağlığın teşviki ve
geliştirilmesinde hemşirelerin ve ebelerin desteklenmesini sağlamak
• Sağlık bakımının sürdürülebilir
olması için daha fazla uzman hemşire istihdam yaratılmasını sağlamak
• Hemşirelik ve ebelik liderliğine yatırım yapılması konularda çalışmaktır.
Hemşirelik ve Ebelikle İlgili Önemli Gerçekler
» Küresel olarak, sağlık ve sosyal iş gücünün % 70’i kadındır. Hemşireler ve ebeler bunun büyük bir bölümünü temsil ediyorlar.
» Hemşireler ve ebeler, kırılgan veya çatışma, savaş, terör, salgınlar ve bu tür ortamlarda dâhil olmak
üzere her yerde insanlara bakımda önemli bir rol oynamaktadır.
» Herkese sağlıklı bir yaşam için sağladıkları hizmetler ve hizmet kalitesi ile orantılı olarak ücret ve tanınma alan yeterli sayıda iyi eğitimli ve eğitimli, düzenlenmiş ve yeterince desteklenmiş hemşire ve ebeye bağlı olacaktır.
» Hemşireler ve ebelerin hastalarıyla güvene dayalı bir ilişkisi vardır; birinin sağlığının tam resmini bilmek bakımı iyileştirmeye yardımcı olur ve para ve kaynak tasarrufu sağlar.
Ayrıca,
topluluklarının geleneklerini, kültürlerini ve uygulamalarını bilirler, bu da
bir salgın veya acil durum sırasında onları vazgeçilmez kılar.