DÜNYA GÖRME GÜNÜ
Parlak ekranlara
uzun süre bakmak gözleri yorar, göz kuruluğuna neden olur.
Göz sağlığı için 20-20-20
kuralını uygulayabilirsiniz.
Bilgisayar başında çalışırken 20 dakikada bir 20 saniyeliğine ekrana bakmaya ara vererek 20 fit (6 metre) uzaktaki bir nesneye
bakın.
Aile hekimlerinin
gerekli gördüğü durumlarda bebek
ve çocuklar göz hastalıkları uzmanlarına sevk edilmekte, ileri testler
uygulanmaktadır. Eğer görme ile ilgili bir hastalık tanısı alırlarsa, o zaman hastalığın türüne ve
nedenine göre tedavi seçenekleri mümkündür.
Numaralı gözlük
kullanıyorsanız gözlerinizi yormamak ve net görmek için gözlüğünüzü takmayı ihmal
etmeyin.
GÖZ SAĞLIĞI
Yaşam boyu tüm insanların en az bir göz sağlığı problemi
yaşayacağı vurgulanırken, sorunun küresel ancak çoğu zaman önlenebilir olduğu,
bu farkındalığın ise bireysel düzeyde başlayacağı vurgulanmaktadır.
Dünya Sağlık Örgütüne göre küresel olarak, 1 milyar insanın
önlenebilecek veya henüz çözülmemiş bir görme bozukluğu vardır.
Bu 1
milyar insan:
• Kırma kusuru (123,7 milyon)
• Katarakt (65,2 milyon),
• Glokom (6,9 milyon)
• Korneal opasiteler (4,2 milyon)
• Diyabetik retinopati (3 milyon)
• Trahom (2 milyon)
• Yaşlılığın neden olduğu yakın görme bozukluğu (826 milyon) nedeniyle orta veya şiddetli uzak görme bozukluğu veya körlüğü olanları içermektedir.
Nüfus artışı ve yaşlanmanın daha fazla insanın görme bozukluğu olma riskini
artırması beklenmektedir.
Engelli
nüfusa ilişkin veri ihtiyacını gidermek için Aile Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığınca oluşturulan
Ulusal Engelli Veri Sisteminde kayıtlı ve hayatta olan engelli sayısı;
» 1.422.159’u
erkek,
» 1.107.542’si
kadın olmak üzere 2.529.701’dir.
» Ağır
engeli olan kişi sayısı 778.528’dir.
Bunların %11,1 ini görme engelliler oluşturmaktadır.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından 2008 yılından itibaren bireylerin
genel sağlık durumunun ortaya çıkarılması ve kalkınma göstergeleri içerisinde
önemli bir paya sahip olan sağlık göstergesine yönelik bilgilerin elde edilmesi
amacıyla gerçekleştirilen Sağlık Araştırması kapsamında ise 2016 yılında 15 yaş
üzeri nüfusta görme sorunu olan birey oranı %6,9’dur.
Yaşam boyu göz rahatsızlıkları ve görme bozukluğu ile ilişkili tüm ihtiyaçları
karşılamak için sağlığın teşviki, önlenmesi, tedavisi ve rehabilitasyonu için
etkili müdahaleler mevcuttur.
Bazıları, uygulanması en uygun ve uygun maliyetli olanlardır.
Çocuklarda sık görülen görme kusurlarına yönelik tarama çalışmaları da bu
programlar içindedir.
Ülkemizde çocukluk çağında göz ve görme taraması programları yürütülmektedir.
Neden Tarama Yapılıyor?
Görmenin normal gelişimini engelleyecek risk etmenlerini saptamak ve yetersiz
görmesi olan bebek ve çocukları erken dönemde tanımak için tarama yapılıyor.
Tarama hangi hastalıkları
saptamaya yarıyor?
Çocuklarda yapılacak görme taramaları ile tanınabilen hastalıkların başında;
» şaşılık,
» kırma
kusurları,
» katarakt
ya da göz tembelliği gelmektedir.
Ambliyopi – Göz Tembelliği
Nedir?
Gözlerde veya görme yollarında bilinen bir sorun olmamasına rağmen, görme
keskinliğindeki azalmadır.
Göz tembelliği, her iki gözde de görülebilir ve görme azlığının önlenebilir bir
nedenidir.
Görme gelişimi için önemli olan 0-7 yaştır, göz tembelliği bu dönemde
gelişebilir.
Göz tembelliği, tanı konduğunda tedavisi mümkün bir görme problemidir.
Bu nedenle okul öncesi yaşta görme tarama programları çok önemlidir.
Görmenin normal gelişimini engelleyecek risk etmenlerini saptamak ve yetersiz
görmesi olan olguları erken dönemde tanımak, tedavi etmek için 36-48 aylık
çocuklara ve okul çağı çocuklara (ilkokul 1. sınıflara) Görme Taraması Programı
başlatılmıştır.
Görme taraması için aile hekimine başvurulmalıdır.
Tarama kimlere yapılır?
» 0-3 ay
bebekler,
» 36-48
aylık çocuklarda ve
» ilkokul
1. sınıflarda
görme taraması yapılması gereklidir.
Tarama nerelerde ve kimler
tarafından yapılıyor?
Ülkemizde hali hazırda aile hekimlerince Aile Sağlığı Merkezlerinde ücretsiz
olarak görme taraması yapılmaktadır.
Aile hekimlerinin gerekli gördüğü durumlarda bebek ve çocuklar göz hastalıkları
uzmanlarına sevk edilmektedir.
Tarama testi olarak hangi testler
kullanılıyor? Bebeğime/çocuğuma zarar verir mi?
0-3 aylık bebeklere göz muayenesi ve Kırmızı Refle Testi,
36-48 aylık bebeklere ise göz muayenesi, Kırmızı Refle Testi ve Lea Sembol
Testi ile tarama yapılmaktadır.
Bebek ya da çocuklara zarar ya da acı veren uygulamalar DEĞİLDİR.
Görme bozukluğu şüphesi olan
bebek/çocuklara neler yapılıyor?
Bu çocuklar, mutlaka göz hastalıkları uzmanının olduğu bir üst merkeze sevk edilip ileri
testler uygulanmaktadır.
Eğer görme ile ilgili bir hastalık tanısı alırlarsa, o zaman hastalığın türüne ve nedenine göre tedavi seçenekleri mümkündür.
Kaynak:
Sağlık Bakanlığı
GÖZ BAKIMI, GÖRME, BOZUKLUĞU VE KÖRLÜK
Göz rahatsızlıkları oldukça yaygındır. Yeterince
uzun yaşayanlar, yaşamları boyunca en az bir göz rahatsızlığı yaşayacaklardır.
Küresel olarak, en az 1 milyar insan ,
önlenebilecek veya henüz ele alınmamış yakın veya uzak görme bozukluğuna
sahiptir.
Zamanında tespit yapılmadığı takdirde, azalmış veya görme
kaybının uzun vadeli kişisel ve ekonomik etkileri olabilir.
Görme
bozukluğu, çoğunluğu 50 yaşın üzerinde olmak üzere her yaştan insanı etkiler.
Erken başlangıçlı ciddi görme bozukluğu olan küçük çocuklar, daha düşük eğitim
başarı düzeyleri yaşayabilir ve yetişkinlerde, genellikle düşük üretkenlik,
azalan işgücü katılımı yoluyla yaşam kalitesini etkiler ve yüksek depresyon
oranları.
Görme bozukluğu ve körlük, her yerde insanların
yaşamını etkiler.
Düşük ve orta gelirli ortamlarda, en temel göz bakımı
hizmetlerine erişim için daha az fırsat nedeniyle görme bozukluğunun yükü daha
da büyük olabilir.
Katarakt ve düzeltilmemiş kırma kusurlarının görme
bozukluğunun önde gelen nedenleri olduğu tahmin edilmektedir; ancak, görme
bozukluğunun diğer nedenleri göz ardı edilemez.
Yaşa bağlı makula
dejenerasyonu, glokom, diyabetik retinopatiye neden olan diyabet gibi uzun
süredir devam eden sistemik durumlar, gözün bulaşıcı hastalıkları ve gözdeki
travma, görme bozukluğunun ele alınması gereken eşit derecede önemli
nedenleridir.
Kaynak:Dünya Sağlık Örgütü