SAKARYA EĞİTİM VE ARAŞTIRMA HASTANESİ

TRAFİK VE İLK YARDIM HAFTASI (1-7 Mayıs)


Trafik
Yayaların, hayvanların ve araçların karayolları üzerindeki  hal ve hareketleridir.


İlk Yardım
Herhangi bir kaza ya da yaşamı tehlikeye düşüren bir durumda,
sağlık görevlilerinin tıbbi yardımı sağlanıncaya kadar, hayatın kurtarılması ya da durumun daha kötüye gitmesini önleyebilmek amacıyla olay yerinde, tıbbi araç gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle yapılan ilaçsız uygulamalardır.


İlk Yardımcı
İlk yardımın tanımında belirtilen amaç doğrultusunda,
hasta/yaralıya tıbbi araç ve gereç aranmaksızın mevcut araç ve gereçlerle, sağlık ekibi gelinceye kadar, ilaçsız uygulamaları yapan, konuyla ilgili eğitim sonunda ilk yardımcı sertifikası almış kişiyi tanımlar.


İlk Yardımın Öncelikli Amaçları
• Yaşamsal fonksiyonların sürdürülmesini sağlamak,
• Hasta/yaralının durumunun kötüleşmesini engellemek,
• İyileştirmeyi kolaylaştırmak ilk yardımın öncelikli amaçlarıdır


İlk Yardımın Temel Uygulamaları Nelerdir?

İlk yardım temel uygulamaları 

•  Koruma,
• Bildirme,
• Kurtarma (KBK)

olarak ifade edilir.




Koruma:
Kaza sonuçlarının
ağırlaşmasını önlemek için olay yerinin değerlendirilmesini kapsar.

En önemli işlem
olay yerinde oluşabilecek tehlikeleri belirleyerek güvenli bir çevre oluşturmaktır. 




Bildirme:
Olay / kaza
mümkün olduğu kadar hızlı bir şekilde telefon veya diğer kişiler aracılığı ile gerekli yardım kuruluşlarına bildirilmelidir.

Türkiye'de
ilk yardım gerektiren her durumda telefon iletişimleri, 112 acil telefon numarası üzerinden gerçekleştirilir. 




112’nin aranması sırasında nelere dikkat edilmelidir?
• Sakin olunmalı ya da sakin olan bir kişinin araması sağlanmalı,
• 112 merkezi tarafından sorulan sorulara net bir şekilde cevap verilmeli,

• Kesin yer ve adres bilgileri verilirken, olayın olduğu yere yakın bir caddenin ya da çok bilinen bir yerin adı verilmeli,
• Kimin, hangi numaradan aradığı bildirilmeli,

• Hasta/yaralı(lar)ın adı ve olayın tanımı yapılmalı,
• Hasta/yaralı sayısı ve durumu bildirilmeli,

• Eğer herhangi bir ilkyardım uygulaması yapıldıysa nasıl bir yardım verildiği belirtilmeli,
• 112 hattında bilgi alan kişi, gerekli olan tüm bilgileri aldığını söyleyinceye kadar telefon kapatılmamalıdır.


Kurtarma (Müdahale):
Olay yerinde hasta / yaralılara müdahale hızlı ancak sakin bir şekilde yapılmalıdır.




İlk yardımcının müdahale ile ilgili öncelikli yapması gerekenler nelerdir?  
» Hasta / yaralıların durumu değerlendirilir (ABC) ve öncelikli müdahale edilecekler belirlenir,
» Hasta/yaralının korku ve endişeleri giderilir,
» Hasta/yaralıya müdahalede yardımcı olacak kişiler organize edilir,
» Hasta/yaralının durumunun ağırlaşmasını önlemek için kendi kişisel olanakları ile gerekli müdahalelerde bulunulur,
» Kırıklara yerinde müdahale edilir,
» Hasta/yaralı sıcak tutulur,
» Hasta/yaralının yarasını görmesine izin verilmez,
» Hasta/yaralıyı hareket ettirmeden müdahale yapılır,
» Hasta/yaralının en uygun yöntemlerle en yakın sağlık kuruluşuna sevki sağlanır (112) (Ancak, ağır hasta/yaralı bir kişi hayati tehlikede olmadığı sürece asla yerinden kıpırdatılmamalıdır).




İlk yardımcının özellikleri nasıl olmalıdır?
Olay yeri
genellikle insanların telaşlı ve heyecanlı oldukları ortamlardır.

Bu durumda
ilk yardımcı sakin ve kararlı bir şekilde olayın sorumluluğunu alarak gerekli müdahaleleri doğru olarak yapmalıdır.

Bunun için
bir ilkyardımcıda aşağıdaki özelliklerin olması gerekmektedir:

• İnsan vücudu ile ilgili temel bilgilere sahip olmalı,
• Önce kendi can güvenliğini korumalı,

• Sakin, kendine güvenli ve pratik olmalı,
• Eldeki olanakları değerlendirebilmeli,
• Olayı anında ve doğru olarak haber vermeli (112’yi aramak),

• Çevredeki kişileri organize edebilmeli ve onlardan yararlanabilmeli,
• İyi bir iletişim becerisine sahip olmalıdır.




Hayat kurtarma zinciri nedir?
Hayat kurtarma zinciri 4 halkadan oluşur. Son iki halka ileri yaşam desteğine aittir ve ilkyardımcının görevi değildir.

» 1.Halka - Sağlık kuruluşuna haber verilmesi
» 2.Halka - Olay yerinde Temel Yaşam Desteği yapılması
» 3.Halka - Ambulans ekiplerince müdahaleler yapılması
» 4.Halka - Hastane acil servislerinde müdahale yapılmasıdır.




İlkyardımın ABC si nedir?
Bilinç kontrol edilmeli, bilinç kapalı ise aşağıdakiler hızla değerlendirilmelidir:




A.Hava yolu açıklığının değerlendirilmesi




B. Solunumun değerlendirilmesi ( Bak-Dinle-Hisset)




C.Dolaşımın değerlendirilmesi (Şah damarından 5 saniye nabız alınarak yapılır)






KARAYOLU TRAFİK KAZA İSTATİSTİKLERİ, 2019

Türkiye'de
174 bin 896 adet ölümlü yaralanmalı trafik kazası meydana geldi

Ülkemiz karayolu ağında 2019 yılında toplam 1 milyon 168 bin 144 adet trafik kazası meydana geldi.

Bu kazaların
993 bin 248 adedi maddi hasarlı,
174 bin 896 adedi ise ölümlü yaralanmalı trafik kazasıdır.

Yıl içerisinde meydana gelen ölümlü yaralanmalı trafik kazalarının

%75,9'u yerleşim yeri içinde
%24,1'i ise yerleşim yeri dışında meydana geldi.

Trafik kazalarında
5 bin 473 kişi hayatını kaybederken
283 bin 234 kişi yaralandı.

Trafik kazalarındaki toplam ölü sayısı bir önceki yıla göre %18,0 azaldı
Türkiye'de bin taşıt başına 7,6 ölümlü yaralanmalı kaza meydana geldi

İllere göre
ölümlü yaralanmalı kaza sayıları incelendiğinde bin taşıt başına en fazla ölümlü yaralanmalı kazanın Bingöl'de en az İstanbul'da gerçekleştiği görüldü.

Trafik kazalarında ölenlerin %42,7'sini sürücüler oluşturdu

Ülkemiz karayolu ağında 2019 yılında gerçekleşen trafik kazalarında ölen kişilerin %42,7'si sürücü,
%34,1'i yolcu,
%23,2'si ise yayadır.

Trafik kazalarında ölenler ve yaralananlar cinsiyetlerine göre incelendiğinde ise

ölenlerin
• %76,2'sinin erkek,
• %23,8'inin kadın,

yaralananların ise
• %67,2'sinin erkek,
• %32,8'inin kadın olduğu görüldü. 

Kazaya neden olan kusurlar içinde
sürücü kusurları %88,0 ile ilk sıradadır

Türkiye'de 2019 yılında
ölümlü yaralanmalı trafik kazasına neden olan
toplam 204 bin 538 kusura bakıldığında

kusurların
• %88,0'ının sürücü
• %8,2'sinin yaya
• %2,0'ının taşıt
• %1,3'ünün yolcu ve
• %0,5'inin yol kaynaklı olduğu görüldü.

Ölümlü yaralanmalı kazaların %67,8'i gündüz meydana geldi

Ülkemiz karayolu ağında meydana gelen 174 bin 896 ölümlü yaralanmalı kazanın
• %67,8'i gündüz,
• %29,4'ü gece ve
• %2,8'i alacakaranlıkta oldu.

Ölümlü yaralanmalı kazaların %47,5'i iki araçlı kazalardan oluştu

Ölümlü yaralanmalı trafik kazasına
280 bin 700 adet taşıt karıştı  

Ülkemiz karayolu ağında
2019 yılında ölümlü yaralanmalı trafik kazasına karışan

toplam 280 bin 700 taşıtın

• %53,1'i otomobil,
• %16,3'ü motosiklet,
• %14,9'u kamyonet,

• %3,0'ı minibüs,
• %2,3'ü kamyon,
• %2,2'si otobüs,

• %2,1'i çekici,
• %1,0'ı traktör ve
• %5,2'si diğer taşıtlardan oluştu. 


Ölümlü yaralanmalı kazalar
• en fazla Ağustos
• en az Şubat ayında oldu

Türkiye'de
2019 yılında meydana gelen
174 bin 896 ölümlü yaralanmalı kazanın


aylara göre dağılımına bakıldığında
Ağustos ayı %10,5 pay ile en fazla kazanın meydana geldiği ay olurken
Şubat ayı %5,8 pay ile en az kazanın meydana geldiği ay oldu.


Haftanın günlerine göre bakıldığında ise
ölümlü yaralanmalı kazaların %14,8 pay ile en fazla Cuma günü ve
%13,9 pay ile en az Çarşamba günü gerçekleştiği görüldü.





DÜNYADA TRAFİK GÜVENLİĞİ

Trafik kazalarının önlenmesine ilişkin Dünya raporu Temel Mesajlar

» Karayolu trafik kazaları büyük bir halk sağlığı ve gelişim sorunudur
» Trafik kazalarının büyük çoğunluğu düşük ve orta gelir grubundaki ülkeleri, özellikle de genç erkekleri ve korunmasız yol kullanıcılarını etkilemektedir
» Doğru yönde harekete geçilmezse sorun ağırlaşacaktır
» Trafik kazalarının maliyeti çok büyüktür
» Karayolu trafik kazaları önlenebilir
» Halk sağlığı sektörünün rolü
     Karayolu kazalarını önleyici çalışmalar etkilidir.
» Karayolu güvenliği bir ‘sistem yaklaşımı’ içinde ele alınmalıdır
     Sistem yaklaşımı,
     bireyin davranışına odaklanmaktan başlayıp yol güvenliğinin bir bütün olarak ele alınmasına kadar genişleyebilir.
» Karayolu güvenliği ile ilgili sorumluluklar birden fazla sektörün sorumluluğunu gerektirir