DÜNYA SAĞLIK İÇİN HAREKET ET GÜNÜ (10 Mayıs)
Düzenli egzersiz yapıldığında
• Kilo kontrolü sağlanır.
• Kemik, kas ve eklem sağlığı korunur.
• Kalp ve damar sağlığı korunur.
• Solunum kapasitesi artar.
• Ruh sağlığı korunur.
• Öz güven artar.
• Sorumluluk bilinci artar.
Hareket Et Genç Kal
Fiziksel Aktivite
Fiziksel aktivite, günlük yaşam içerisinde kas ve eklemlerimizi kullanarak enerji tüketimi ile gerçekleşen herhangi bir bedensel hareket olarak tanımlanmaktadır.
Bireylerin fiziksel ve ruhsal sağlığının geliştirilmesinde temel araçlardan biridir.
Bir halk sağlığı sorununu gidermenin yanında, aynı zamanda toplum refahını, çevrenin korunmasını teşvik eder ve gelecek nesillere yönelik bir yatırım oluşturur.
Küresel
Ölümlerin % 70'i
Dünya Sağlık Örgütü küresel ölümlerin %70’ini temel sebebinin Bulaşıcı Olmayan Hastalıklar(BOH) olduğunu belirtmektedir (her yıl 40 milyon insan).
BOHlar sebebiyle gerçekleşen ölümlerin yılda
» 17.7 milyonunu kardiyovasküler hastalıklar,
» 8.8 milyonunu kanserler,
» 3.9 milyonunu solunum yolu hastalıkları ve
» 1.6 milyonunu diyabet oluşturmaktadır.
BOHların dört davranışsal risk faktörü arasında fiziksel inaktivite de yer almaktadır.
Obezitenin artmasına neden olan önemli faktörlerden biri hareketsiz yaşam tarzının yaygınlaşmasıdır.
Buna karşılık fiziksel aktivite;
» kan basıncını azaltır,
» HDL seviyesini arttırır ve
» vücut ağırlığı kontrolü için anahtar role sahiptir.
Türkiye İstatistik Kurumu tarafından yapılan Türkiye Sağlık Araştırması-2016 sonuçlarına göre
15 yaş üzeri bireylerin
» %41.1’i yetersiz aktivite (STEPS 2017 ön sonuçları %43),
» %53’ü orta derecede fiziksel aktivite ve
» %5.9’unun ağır fiziksel aktivite yaptığı bulunmuştur.
Ayrıca Dünya Sağlık Örgütü ile birlikte
yürütülen Türkiye Çocukluk Çağı (ilkokul 2. Sınıf öğrencileri) Şişmanlık
Araştırması COSI-TUR 2016 sonuçlarına
bakıldığında
Çocuklar
Oyun Oynamıyor
ailelerin ifadelerine göre
çocukların
» % 9.5’i hafta içi hiç oyun oynamamakta,
» % 19.9’u günde bir saatten az ve
» % 29.7’si günden bir saat oyun oynamaktadırlar.
Çocuklar
Bilgisayar Başında
Çocukların;
» %42.5’i günde bir saat,
» %23.5’i 2 saat ve
» %12.7’si 3 saat ve üzerinde
televizyon seyretmekte/bilgisayarda
zaman geçirmektedirler.
Egzersiz
Sağlığın korunması ve geliştirilmesi
için haftada 150 dakikalık (haftanın 5 günü 30
dakikalık) orta şiddette bir egzersiz yetişkinler açısından yeterlidir.
1-4 yaş arası çocuklar,
gün içinde farklı şiddetlerde
toplam 180 dakikalık fiziksel
aktivite yapmalıdırlar.
5-18 yaş arasındaki çocuk ve
ergenler için ise,
günde 60
dakika, orta şiddetliden yüksek şiddetli aktivitelere doğru şiddeti
değişen aktiviteler önerilmektedir.
Orta şiddetli aktiviteler sırasında
kişi konuşabilir fakat şarkı
söyleyemez.
Hızlı yürümek, düşük tempolu
koşular, dans etmek, ip atlamak, yüzmek, masa tenisi oynamak, yavaş tempoda
bisiklet sürmek vb. orta şiddetli
aktivite örnekleridir.
Yüksek şiddetli aktiviteler
sırasında kişi, aktivite sırasında nefesi
kesilmeden birkaç kelimeden fazlasını konuşamaz (tempolu koşu, basketbol,
futbol, voleybol, hentbol ve tenis oynamak, step-aerobik derslerine katılmak,
tempolu dans etmek vb).
Günlük yaşamı mümkün olduğunca aktif geçirmek sağlıklı
bir yaşamın ilk adımıdır.
Daha fazla yarar elde edebilmek ve sağlığı koruyup
geliştirebilmek için fiziksel aktiviteler düzenli olarak yapılmalı ve yaşamın bir parçası hâline
getirilmelidir.
Fiziksel
Aktivitenin Arttırılması
sadece bireysel değil toplumsal bir
sorun olup toplum tabanlı, çok sektörlü, multidisipliner ve kültürel yaklaşım
gerektirmektedir.
Bu nedenle toplumun obezite ile mücadele
konusunda bilgi düzeyini artırmak, yeterli ve dengeli beslenme ve düzenli
fiziksel aktivite alışkanlığı kazanmasını teşvik etmek ve böylece ülkemizde
obezite ve obezite ile ilişkili hastalıkların (kalp-damar hastalıkları,
diyabet, bazı kanser türleri, hipertansiyon, kas-iskelet sistemi hastalıkları
vb.) görülme sıklığını azaltmak amacıyla Türkiye Sağlıklı Beslenme ve Hareketli Hayat
Programı2018-2023
olarak güncellenmiş ve uygulanmaktadır.
Plandaki aktiviteler içerisinde toplumda fiziksel aktivitenin önemi
ve sağlık üzerine etkileri hakkında farkındalık oluşturmak çalışmaları
kapsamında fiziksel aktivite ile ilgili özel günlerin kutlanması da yer
almaktadır.