HEMŞİRELER HAFTASI ( 12-18
Mayıs)
Dünya’da
ve Türkiye’de 12 Mayıs tarihleri “Dünya Hemşireler Günü“ olarak kutlanmaktadır.
‘Lambalı Kadın’
1820 Yılında İtalya’nın Floransa kentinde doğdu.
İngiliz Florence Nightingale, modern Hemşireliğin kurucusu
olarak tarihe geçmiştir.
Hemşire Florence Nigthingele (1854-1856 İstanbul’da)
‘Lambalı Kadın’ diye de anılan Florence Nigthingele’nin doğum
günü olan 12 Mayıs tüm dünyada “Dünya Hemşireler Günü” olarak kabul
edilmiştir.
İlk Türk Hemşire
(Safiye Hüseyin Elbi)
1882 yılında
İstanbul’da doğdu.
• Hilâl-ı
Ahmer Cemiyeti Hanımlar Heyeti’nin kurucularındandır.
• Birinci
Dünya Savaşı’nda da görev yapmıştır.
• Himaye-i
Etfal Cemiyeti (Çocuk Esirgeme Kurumu) idare heyetine alındı
• Kızılay
Hemşire Okulu kurucularındandır ve burada öğretmenlik yapmıştır.
• Hilâl-i
Ahzar Cemiyeti (Yeşilay Cemiyeti)’nin ilk kadın üyesi olarak idare heyetinde
görev almıştır.
• Veremle
Savaş Derneği’nin kurucu üyelerinden ve Türkiye Kadınlar Derneği
kurucularındandır.
• Şu
anki adıyla Türk Hemşireler Derneği olan Türk Hasta Bakıcılar Cemiyeti’nin de
kurucu üyeleri arasında yer almıştır.
Türkiye’de
Hemşireler Günü
1964 yılından
beri kutlanmaktadır ve 12-18 Mayıs tarihlerinde Hemşirelik
Haftası çerçevesinde etkinlikler düzenlenmektedir.
Hemşire
Türk Dil Kurumu sözlüğüne göre; Mesleki eğitim almış, tabip,
laborant, hasta bakıcı gibi sağlık personelleriyle iş birliği yaparak hastanın
tedavisini sağlayan sağlık çalışanına verilen isimdir.
Hemşirelik
Mesleği;
Birey, aile ve toplumun sağlığını koruma ve geliştirmeye
odaklanan, ideal sağlık düzeyine ve yaşam kalitesine ulaştırmayı hedefleyen
sağlık hizmetleri sektörüne bağlı bir meslektir.
Hemşireler, hasta bakımına yaklaşım, eğitim ve uygulama kapsamı
bakımından diğer sağlık ekibi üyelerinden ayrılır.
Hemşirelik, geniş uygulama alanlarına sahiptir.
Birçok hemşire tabiplerin yaptığı tedavi planlamasıyla
hastalara tedavi sağlamaktadır.
Bakım sağlama rolü, hemşireliğin tarihsel imajını
şekillendirmiştir.
Hemşirelere eğitim düzeyinde yapılan çeşitli düzenlemelerle bağımsız çalışmaya
olanak sağlanmıştır.
Savaş sonrası dönemde hemşirelik eğitimi, gelişmiş ve uzmanlaşmış kimlik,
birçok geleneksel düzenlemeler ve değişen sağlayıcı rollerle bir çeşitlilik
süreci geçirmiştir.
Hemşirelik Hizmetlerinin Kapsamı
(Sağlık Bakanlığı Hemşirelik Yönetmenliğine Göre)
a)
Birey, aile, grup ve toplumun sağlığının geliştirilmesi, korunması, hastalık
durumunda iyileştirilmesi ve yaşam kalitesinin artırılması amacıyla hemşirenin
yerine getirdiği bakım verme, hekimce hazırlanan tıbbî tanı ve tedavi planının
oluşturulması ve uygulanması, güvenli ve sağlıklı bir çevre oluşturma, eğitim,
danışmanlık, araştırma, yönetim, kalite geliştirme, işbirliği yapma ve
iletişimi sağlama rolleri,
b)
Mesleki eğitimle kazanılan bilgi, beceri ve karar verme yeteneklerini
kullanarak, insanlara yaşadıkları ve çalıştıkları her ortamda doğum öncesinden
başlayarak yaşamın tüm evrelerinde meslek standartları ve etik ilkeler
çerçevesinde sunduğu hemşirelik bakımı,
c) Hemşirelik
hizmetlerinin ve bu hizmetlerden sorumlu insan gücü kaynaklarının, diğer
kaynakların ve bakım ortamının yönetimi ile risk yönetimidir.
Kaynak: Sağlık Bakanlığı
DSÖ HEMŞİRELİK VE EBELİK
DSÖ, hemşirelerin Dünya Sağlık Meclisi'nin çeşitli
kararlarında temsil edilen araştırma, hastalık önleme, yaralıların tedavisi,
palyatif bakım ve daha fazlası dahil olmak üzere dünya çapında birinci basamak
sağlık hizmeti sunumunda oynadığı hayati rolü kabul etmektedir.
Bu
belgeler, DSÖ Üye Devletlerinin tüm topluluklar için daha iyi bir sağlık
sağlama aracı olarak hemşirelik ve ebelik hizmetlerine verdiği önemi
göstermektedir.
DSÖ'de Hemşirelik ve Ebelik, Tonga Krallığı'ndan
Baş Hemşire Görevlisi (CNO), Dr Amelia Latu Afuhaamango Tuipulotu tarafından
yönetilmektedir.
2017-2022 yılları arasında bu görevi yürüten DSÖ'nün ilk
Hemşirelik Baş Sorumlusu Elizabeth Iro'dan görevi devralarak Aralık 2022'de
göreve atandı.
Ofisin önemli bir rolü, dünya çapında hemşirelere ve
ebelere liderlik sağlamaktır.
Sağlık İnsan Kaynakları Departmanı (HRH)
aracılığıyla DSÖ, hemşirelerin sağlık hizmeti sunumundaki rolünü desteklemek ve
küresel sağlık iş gücünü genişletmek için birçok cephede çalışmaktadır.
Bölüm,
hemşirelik ve ebelik hizmetlerinin diğer DSÖ programlarına entegrasyonunu
kolaylaştırmayı ve işbirliği çabalarında ülkelere ve ortaklara yardımcı olmak
için küresel sağlık işgücü hakkında kanıta dayalı bilgiler sağlamayı
amaçlamaktadır.
DSÖ ayrıca hem politika düzeyinde hem de ülke içi
programlar aracılığıyla kapasite geliştirmeye yönelik teknik çabaları destekler
ve sağlık çalışanlarına yönelik küresel ihtiyacı karşılamaya yardımcı olmak
için ağlar ve etkili ortaklıklar kurmaya çalışır.
Kaynak: WHO